Dit onderzoek is begonnen als publieksonderzoek voor het Weekend van de Wetenschap in 2019.

Jaarlijks organiseert het Weekend van de Wetenschap in samenwerking met een universiteit of kennisinstelling een grootschalig publieksonderzoek. Een onderzoek waar iedereen aan kan deelnemen, jong én oud. Je kunt op deze manier meedoen en bijdragen aan echt wetenschappelijk onderzoek.

Onderzoeksvragen

In dit publieksonderzoek willen wij het volgende onderzoeken:

• Wat is het effect van leeftijd op de hoeveelheid uitdrukkingen die iemand kent?

Ons eerdere onderzoek laat zien dat oudere mensen meer uitdrukkingen kennen dan jongeren. Komt dit omdat het gewoon veel tijd kost om uitdrukkingen te leren? Oudere mensen hebben in vergelijking met jongeren langer de tijd gehad om uitdrukkingen tegen te komen in gesprekken, boeken, en andere (sociale) media. Of komt dit omdat de taal aan het veranderen is? Misschien gebruiken jongeren gewoon andere uitdrukkingen dan ouderen en kennen ze daarom minder ‘ouderwetste’ uitdrukkingen. Mogelijk speelt sociale media hier ook een rol in.

• Hoe leren kinderen uitdrukkingen?

Betekent dat ook automatisch dat kinderen voor deze leeftijd geen uitdrukkingen kennen? Wij denken dat het best wel eens zou kunnen zijn dat ze een aantal bekende uitdrukkingen kennen. Zoals bijvoorbeeld 'ik schrik me een hoedje'.

• Wat is het effect van regio op de uitdrukkingen die iemand kent?

1. Uitdrukkingen vinden hun oorsprong in verschillende gebieden van Nederland. Zo komt de uitdrukking “vechten tegen de bierkaai” bijvoorbeeld uit Amsterdam.
2. Opgroeien met een tweede taal, zoals het Fries of Surinaams, heeft tot gevolg dat er minder ervaring met het Nederlands wordt opgedaan.

Daarom zijn we benieuwd of in regio’s waarin tweetaligheid veel voorkomt de Nederlandse uitdrukkingen-woordenschat anders is dan in regio’s met minder tweetaligheid.

Hoofdtaak

Om deze vragen te onderzoeken, hebben we een online test gemaakt. De test bestaat uit twee onderdelen:

Allereerst word je gevraagd een aantal achtergrondvragen in te vullen, waarmee we kunnen onderzoeken welke factoren invloed hebben op jouw kennis van uitdrukkingen. Bijvoorbeeld je leeftijd of in welk deel van Nederland je woont.

In de tweede helft van de test krijg je een aantal uitdrukkingen te zien en kan je aangeven of je deze uitdrukking kent of niet.

Looptijd en resultaten

Door omstandigheden heeft het onderzoek langer gedraaid dan vooraf voorzien. We zoeken op dit moment nog kinderen en tieners (8-18 jaar) die mee willen doen aan ons onderzoek.

Intussen zijn nu ook bezig om de resultaten te verwerken en te analyseren. Wij zullen eind 2023 de eerste resultaten bekend maken op deze website.